Reuters và đài CTV News đưa tin, Bà trùm bất động sản Trương Mỹ Lan đã bị tòa án ở thành phố Sài Gòn, miền Nam Việt Nam kết án tử hình hôm thứ Năm (18/4) trong vụ được cho là lừa đảo tài chính lớn nhất từ trước đến nay.
Khi tòa công bố mức án, bà Lan loạng choạng, được các cảnh sát đỡ. Ngay sau đó bà tỏ ra bình tĩnh, tiếp tục đứng nghe cho đến khi kết thúc phiên tòa, theo báo VNExpress.
Chủ tịch 67 tuổi của công ty bất động sản Vạn Thịnh Phát chính thức bị buộc tội lừa đảo số tiền lên tới 12,5 tỷ USD – gần 3% GDP năm 2022 của cả nước. Truyền thông trong nước báo VnExpress đưa tin, bà Lan kiểm soát trái phép Ngân hàng Thương mại Cổ phần Sài Gòn (SCB) từ năm 2012 đến năm 2022 để cho phép 2.500 khoản vay dẫn đến ngân hàng thiệt hại 27 tỷ USD. Tòa án yêu cầu bà bồi thường cho ngân hàng 26,9 triệu USD.
Dù có tình tiết giảm nhẹ – đây là lần đầu phạm tội và bà Lan tham gia những hoạt động từ thiện – nhưng tòa cho rằng mức án quá nặng là do tính chất nghiêm trọng của vụ án, cho rằng bà Lan là người cầm đầu một đường dây tội phạm có dàn dựng, tinh vi, gây hậu quả nghiêm trọng, không có khả năng thu hồi được số tiền này.,Hành động của bà được cho là “không chỉ vi phạm quyền quản lý tài sản của cá nhân, tổ chức mà còn đẩy SCB (Ngân hàng TMCP Sài Gòn) vào tình trạng kiểm soát đặc biệt; làm xói mòn lòng tin của người dân vào sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước”, VnExpress trích dẫn bản án nói.
Vụ sáp nhập ngân hàng SCB đang gặp khó khăn vào năm 2011 có sự tham gia của hai ngân hàng cho vay khác. Các ngân hàng này đã trở thành một trong những ngân hàng thương mại lớn nhất Việt Nam xét về tài sản. Cựu quan chức ngân hàng trung ương Đỗ Thị Nhàn (cựu cục trưởng Cục Thanh tra, giám sát ngân hàng) cũng bị kết án tù chung thân vì nhận hối lộ 5,2 triệu USD. Cháu gái bà Lan là Trương Huệ Vân (vợ của nhạc sĩ Thanh Bùi) mức án 17 năm tù, và nhiều bị cáo liên quan đã bị tuyên án nhiều năm tù cho đến chung thân.
Vụ bắt giữ bà Lan vào tháng 10 năm 2022 là một trong những vụ nổi bật nhất trong nỗ lực chống tham nhũng đang diễn ra ở Việt Nam được tăng cường kể từ năm 2022. Cái gọi là chiến dịch ‘Đốt Lò – Blazing Furnace’ đã chạm đến cấp cao nhất của chính trường Việt Nam. Cựu Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng từ chức hồi tháng 3 sau khi có dính líu đến chiến dịch chống tham nhũng. Nhưng quy mô của phiên tòa xét xử bà Lan đã gây chấn động cả nước.
Vạn Thịnh Phát là một trong những công ty bất động sản giàu nhất Việt Nam với các dự án bao gồm tòa nhà dân cư cao cấp, văn phòng, khách sạn và trung tâm mua sắm. Các nhà phân tích cho biết quy mô của vụ lừa đảo đã đặt ra câu hỏi liệu các ngân hàng hoặc doanh nghiệp khác có mắc sai lầm tương tự hay không, làm ảnh hưởng đến triển vọng kinh tế của Việt Nam và khiến các nhà đầu tư nước ngoài lo lắng vào thời điểm Việt Nam đang cố gắng định vị mình là ngôi nhà lý tưởng cho các doanh nghiệp đang cố gắng chuyển chuỗi cung ứng của họ ra khỏi Trung Quốc.
Lĩnh vực bất động sản ở Việt Nam bị ảnh hưởng đặc biệt nặng nề: Ước tính có khoảng 1.300 công ty bất động sản rời khỏi thị trường vào năm 2023, các chủ đầu tư đã đưa ra chiết khấu và vàng làm quà tặng để thu hút người mua, bất chấp giá thuê các khu nhà thương mại ở Sài Gòn giảm một phần ba, nhiều nơi ở trung tâm thành phố vẫn vắng người, theo truyền thông trong nước. Vào tháng 11, Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Nguyễn Phú Trọng, chính trị gia hàng đầu của Việt Nam, nói rằng cuộc chiến chống tham nhũng sẽ “tiếp tục lâu dài”.
